7629-) Bize Ebû Bekir b. Nadr b. Ebi-n-Nadr rivâyet etti. ki): Bana Ebun Nadr Hâzim b. Kaâsmı rivâyet etti. ki): Bize Ubeydullah El-Eşcaî Süfyan-i Sevrî-den o da Ubeydel-Müktib-den o da Fudayl-den o da Şa-bî-den o da Enes b. Mâlik-den naklen rivâyet etti. dedi): Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yanında idik. Güldü. Ve: gülüyorum biliyor musunuz?» dedi. Biz: Allah ve Resûlü bilir cevâbını verdik. Şöyle buyurdular: «Kulun Rabbisiyle konuşmasına gülüyorum. Yâ Rabbi! Sen beni zulümden korumadın mı? diyecek. Teâlâ Hazretleri: Evet korudum buyuracak. Kul: Ama ben kendime benim tarafımdan bir şâhid getirilmesinden başka bir şeye razı değilim diyerek. Teâlâ Hazretleri de: Bugün sana tek şâhid olarak nefsin çok şâhid elarak da kirâm-ı kâtibin (melekler!) kâfidir. Buyuracak ve ağzına mühür vurulacaktır. Müteâkiben uzuvlarına konuş denilecek. Onlar da bunun amellerini söyleyecektir. Sonra konuşmak hususunda serbest bırakılacak ve: Sizler uzak olun ırak olun! Ben ancak sizin için mücâdele ediyordum diverekîır.» Allahü teâlâ-yı görmesi meselesi iman bahsinde geçmişti. Hadîs-i verirdeki «fül» tâbiri «füîaıı» kelimesinin murahhamıdir.. Kelime münâda olduğu için terhım yapılmış yani; sonu atılmıştır. Aslı «vâ fülânı»-dır. Ancak bu terhim kaide hârici yapılmıştır. Maamafih Kâdî Iyâz-in rivâyetine göre «fiil» kelimesi fülân mânâsına gelen ayrı bir lügattir diyenler de olmuştur. Yine Kâdî Iyâz-a göre Teâlâ Hazretlerinin kuluna: «Ben seni reis yapmadım mı? Sana ganimetin dörtte birini vermedim mi? ilâh...:» buyurmasından murad: «Seni hiç bir meşakkate düçâr etmeden rahat yaşatmadım mı? demektir. dörtte birini almak câhiliyyet hükümdarlarının âdeti idi. Dünyada bunca nimetlere nail olmuşken Allah-ını hatırlamadığı külün itirafı ile meydana çıkınca Teâlâ Hazretleri: ise bugün ben de seni unutuyorum." diyecektir. Birçok defalar gördüğümüz vecihle Teâlâ Hazretleri hakkında unutmak hatırlamak gibi şeyler muhal olduğu için bu cümlenin mânâsı: «Ben de sana rahmetimi men ediyorum.» şeklinde te-vil olunmuştur. iddiasında bulunan üçüncü kula: İse şuraya!» Duyurulmasının mânâsı: «Sen şuraya ayrıl bakalım bir de uzuvlarına soralım. Senin hakkında onlar ne gibi şehâdette bulunacaklar...» demektir. Neticede bütün azası aleyhine şehâdet edecek böylece yalancılığı ortaya çıkacak Allah-ın azabına düçâr olacaktır.